کمال مرادی، دبیرکل مجمع شهرداران کلانشهرهای ایران در گفتگو با شهرنوشت، با بیان اینکه در چارچوب مباحث دیپلماسی شهری، نقش و کارکرد شهرها به عنوان بازیگران جدید روابط بینالملل دارای اهمیت بسیاری است، افزود: در عرصه دیپلماسی شهری هدف ملتها هستند نه دولتها. حتی اگر دولتها با یک دیگر مشکل داشته باشند، اما همواره ملتها میتوانند با هم ارتباط برقرار کنند که این امر یکی از نقاط مثبت دیپلماسی شهری است.
او تمرکز و همگرایی حوزههای مختلف در شهرها را نشان دهنده حرکت سریع جهان به سمت شهری شدن دانست و توضیح داد: امروزه شهروندان ابزار و امکاناتی در اختیار دارند تا به وسیله آن ایدهها و راهحلهای محلی را بر یک پایه جهانی به مشارکت بگذارند. شهرهای جهان با فهرست طویلی از تهدیدهای مشترک مواجهاند که نشان میدهد جوامع فقیر و ثروتمند باید به دنبال یافتن زمینههای مشترک برای دستیابی به راهحلهای مشترک باشند. نقش بینالمللی و جدید شهرها، یافتن همین زمینههای مشترک برای ساختن پلی میان شهرها و شهروندان و ایجاد همکاری، اتحاد، همبستگی و تفاهمی دوجانبه است.
به گفته دبیرکل مجمع شهرداران کلانشهرهای ایران؛ امروزه «ديپلماسی شهری» بهتر از «ديپلماسی دولت-ملت» قادر به ايفای نقش در فرايند جهانی شدن سياسی و فرهنگی خواهد بود. بنابراین در این مسیر هر چه شهرها در رقابتی نامحسوس بتوانند منزلت و جایگاه خود را از سطح ملی به سطح منطقهای و یا بینالمللی ارتقاء دهند به نوعی بستر رشد و توسعه دیپلماسی (مردم – دولت) در کشور به مرحله عملیاتی خواهد رسید. با توسعه دیپلماسی شهری زمینه جذب گردشگران، سرمایهگذاران، رونق اقتصادی و انتقال اطلاعات و هویتهای فرهنگی فراهم خواهد شد.
مرادی با بیان اینکه استفاده از قابلیت و توانایی سایر شهرهای جهان را میتوان در دوسته کلی خلاصه کرد، توضیح داد: دسته اول با هدف بهره گیری از تجارب و ایدههای سایر شهرها در پاسخگویی به چالشهای مرتبط با مسائل شهری در کلانشهرها است و دسته دوم آشنایی با فرصتها و ضرورتهای لازم برای نقش آفرینی فعال در حوزه دیپلماسی شهری.
دبیرکل مجمع شهرداران کلانشهرهای ایران درباره دسته اول بیان کرد: آلودگی هوا، آلودگی آب، نبود توازن منطقهای، وجود ترافیک، نبود عدالت و برخورداری از خدمات شهر، توجه نداشتن به بافت فرسوده، فقدان نقشه خطرپذیری مبتنی بر حوادث، چالشهای جدی در کسب و کارهای دانش بنیان و چالش مدیریت بحران اصلی ترین نقاط ضعف تهران هستند.
او در ادامه افزود: پایداری و تاب آوری، هوشمندسازی و دانش بنیان کردن اقتصاد شهر به عنوان اصلیترین محورهای فعالیت شهرداری در راستای پاسخگویی به چالشهای ذکر شده بدون توسعه ارتباطات و همکاری با شهرداری های بزرگ دنیا و بهره گیری از تجربیات آنها امکان پذیر نیست. تجربه کردن یک ایده برای یک شهر پر هزینه است و باید از تجربیات دیگر شهرهای جهان استفاده شود تا به پیشرفت قابل توجهی دست پیدا کرد و این تعاملات میتواند شهر را به سوی پیشرفتی چشم گیر سوق دهد.
مرادی درباره دسته دوم قابلیت و توانایی سایر شهرهای جهان، بیان کرد: تحقق نقش آفرینی فعال تهران در عرصه دیپلماسی شهری میتواند منافع پایداری را چون امکان پذیر شدن تبادل تجارب و دریافت کمکهای فنی و مالی، کاهش تأثیرات نامطلوب تصمیمات و سیاست نهادهای فراملی، افزایش امکان چانه زنی و کسب امتیاز در سازمانهای بین المللی به منظور برون رفت از محدودیتهای حاکم بر نظام برنامه ریزی و مدیریت شهری را به ارمغان آورد. در این میان پارهای موانع مانند فقدان ساختار سازمانی متناسب، چالشهای سیاسی و روابط خارجی و تحریمهای ملی در تهران وجود دارند که میتوان از ظرفیت سایر شهرهای موفق در این عرصه در قالب هدف گذاری و سیاستگذاری کلان و نهادسازی، برنامه ریزی و ظرفیت سازی به منظور مشارکت در عرصه دیپلماسی شهری و نقش آفرینی فعال در مجامع علمی استفاده کرد.
خبرنگار: ملیکا هاشمی